الاستوز خورشیدی (Solar elastosis) که به نام الاستوز نوری (actinic elastosis) نیز شناخته می‌شود، یک تظاهر شایع از مواجهه مزمن با نور خورشید و شکلی از پیری نوری پوست (dermatoheliosis یا photoaging) است. این اصطلاح به‌طور خاص به مشاهدات هیستولوژیک رسوبات انبوهی از مواد زرد و بی‌شکل شبیه الاستین (elastotic) در درم فوقانی اشاره دارد که فیبرهای الاستیک عملکردی تشکیل نمی‌دهند.

تظاهرات بالینی

به‌طور بالینی، الاستوز خورشیدی به صورت پوستی زرد، ضخیم و با چین‌وچروک‌های درشت در مناطقی که در معرض نور خورشید هستند ظاهر می‌شود. بسته به میزان و درجه مواجهه تجمعی با نور خورشید، این یافته‌ها می‌توانند از دهه سوم زندگی شروع به مشاهده شوند و به مرور زمان پیشرفت کنند. افرادی با نوع پوست روشن‌تر و سابقه قابل‌توجهی از مواجهه با نور خورشید در معرض بالاترین خطر قرار دارند.

انواع بالینی

انواع بالینی متعددی از الاستوز خورشیدی وجود دارد، از جمله: کاتیس رومبویدالیس نوکا (cutis rhomboidalis nuchae)، سندرم فاور-راکوشو (Favre-Racouchot syndrome)، کلوئید میلیوم (colloid milium)، پلاک کومدونال نوری (actinic comedonal plaque)، گرانولوم نوری (actinic granuloma)، ندول‌های الاستوتیک گوش (elastotic nodules of the ear)، آرکوس سنیلیس (arcus senilis)، خطوط مهره‌ای رگه‌دار (striated beaded lines)، کراتو الاستوزیدوسیس مرجینالیس (keratoelastoidosis marginalis)، الاستومای منتشر (diffuse elastoma) و باندهای الاستوتیک (elastotic bands).

ارتباط با آسیب‌های نوری دیگر

الاستوز خورشیدی اغلب با سایر علائم آسیب نوری مانند لنیتژین‌ها (lentigines)، پویکیلودرما (poikiloderma) و تلانژکتازی‌های صورت (facial telangiectasias)، کراتوزهای نوری (actinic keratoses) و سرطان‌های پوست همراه است.